Nafaka Artirim Davasi Nasil Açilir ?
Öncelikle nafaka üç çesittir: yoksulluk nafakasi, tedbir nafakasi, istirak nafakasi. Istirak nafakasi, bosanma sonucu velayet kendisinde olmayan esin, çocuklarin egitim, bakim gibi giderlerini karsilamak üzere vermesine hükmedilen nafakadir. Yoksulluk nafakasi, bosanma sonucu yoksulluga düsecek tarafin, diger taraftan isteyebilecegi nafakadir. Tedbir nafakasi ise bosanma davasi devam ederken hükmedilebilen bir nafaka türüdür.
Yoksulluk ve istirak nafakasi miktari, enflasyona, taraflarin ekonomik durumlarina ve hayat sartlarina göre zamanla az gelmeye, yetmemeye baslayabilir. Iste bu durumlarda nafaka artirim davasi açilabilir.
Nafaka Artirim Davasi Nerede Açilir?
Nafaka artirim davasi, davalinin yerlesim yerindeki Aile Mahkemesi’nde açilmalidir.
Nafaka Artirim Davasi Hangi Sartlarda Açilabilir?
Nafaka artirim davasi, nafaka alacaklisi tarafindan, nafakanin degisen durumlar sonucu az gelmesi halinde açilabilir.
Nafaka borçlusunun mali durumunun iyilesmesi, nafaka alacaklisinin mali durumunun kötülesmesi durumunda bu dava açilabilir.
Istirak nafakasina konu çocugun devlet okulundan özel okula geçmesi veya bir spor dalina baslamasi gibi sebeplerle giderlerinin artmasi sebebiyle nafaka artirim davasi açilabilir.
Hakkaniyet geregi nafakanin artirilmasi lazimsa da bu dava açilabilir.
Tüm bu hallerde hakim taraflarin ekonomik durumlarini, hayat sartlarini, giderlerini esas alarak nafakanin artirilmasina karar verebilir.
Nafaka artirim davasi açilabilmesi için, davacinin hakli bir gerekçe göstermesi gerekir. Gerekçelerini ispatlayacak delilleri dilekçeye eklemek, davacinin yararina olacaktir.
Anlasmali Bosandim, Nafaka Artirim Davasi Açabilir Miyim?
Anlasmali bosanan esler, bosanma protokolünde nafaka miktarini kendileri belirlerler. Fakat anlasmali bosanmis olmak, nafaka artirim davasi açmaya engel degildir. Çünkü kisiler bosanma protokolünü hazirlarken gelecekte degisebilecek kosullari öngöremezler, dolayisiyla anlasmali bosanmis kisi de nafaka artirim davasi açabilir.
Nafaka Artirim Davasinda Zamanasimi Var Mi?
Nafaka artirim davasinda zamanasimi yoktur. Nafaka alacaklisinin hayat kosullarinin herhangi bir zaman diliminde, bosandiktan 10 yil sonra da olsa degisebilecegi gözetilerek herhangi bir zamanasimi süresi konmamistir.
Nafaka Artis Orani
Nafaka artirim davasi açacak kisiler, mahkemeden ileriki yillar için belirli bir artis orani belirlenmesini isteyebilirler. Bu sayede her yil dava açarak hem zaman hem maddi kayip yasamaktan kurtulabilirler.
Nafaka artis orani, Yargitay kararlarindan hareketle mahkemelerce, Türkiye Istatistik Kurumu’nun açiklamis oldugu Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) oranina göre belirlenmektedir.
Fakat bu oran her durumda uygulanmaz, örnegin istirak nafakasinda çocugun özel okula yazilmasi durumunda mahkemece takdiren özel okul taksitlerine göre bir artirim da yapilabilir. Yani her duruma ÜFE oraninin uygulanmasi zorunlu degildir.
Nafaka Artirim Davasi Harci
Nafaka artirim davasi nispi harca tabidir. Yani söz konusu nafakanin miktarina göre harç degisebilmektedir.
Yargitay Karari
T.C YARGITAY 3.Hukuk Dairesi Esas: 2016 / 10912 Karar: 2017 / 995 Karar Tarihi: 08.02.2017 |
ÖZET: ... Aile Mahkemesinin karari ile; taraflar arasinda görülen bosanma davasinda feragat nedeniyle davanin reddine, ... lehine hükmedilen TL tedbir nafakasinin kararin kesinlesmesine kadar devamina karar verilmis; tarihinde ... tarafindan açilan tedbir nafakasinin artirimi davasinda ... Aile Mahkemesinin karari ile davaci lehine dava tarihinden itibaren TL tedbir nafakasina hükmedilmistir. Önceki nafakanin dava tarihi olan tarihinden bu artirim davasinin açildigi tarihi arasinda ...yili askin bir süre geçmis olmasi bu süre içinde davacinin ihtiyaçlarinin dogal olarak arttigi ve davalinin gelirinde de öncekine nisbeten artis oldugu ve paranin da enflasyon oraninda deger kaybina ugramis oldugu bir gerçektir.Yukarida açiklanan nedenlerle, nafakanin en azindan TÜIK tarafindan yayinladigi ÜFE oraninda artirilmasina karar verilmesi gerekirken, yazili gerekçelerle davanin reddine karar verilmis olmasi dogru görülmemis, bozmayi gerektirmistir.
(1086 S. K. m. 428)
Dava: Taraflar arasindaki tedbir nafakasinin artirimi davasinin mahkemece yapilan yargilamasi sonucunda, davanin reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davaci vekili tarafindan temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kagitlar okunup geregi düsünüldü:
Davaci vekili dilekçesinde; taraflarin 1988 yilinda evlendiklerini, 2012 yilindan bu yana ayri yasadiklarini, davalinin su anda baska bir kadinla birlikte yasadigini, davali tarafindan müvekkili aleyhine açilan bosanma davasinin reddedildigini, davali kocanin aile hekimi oldugunu yaklasik ....000 TL maas aldigini, müvekkilinin ev hanimi oldugunu, davali babanin müsterek çocuklarina maddi olarak katkida bulunmadigini, sadece müsterek çocuk ... ....'a okulun açik oldugu aylarda para gönderdigini, müvekkilinin, kendi dostlarinin, akrabalarinin, anne ve babasinin yardimi ile geçinmeye çalistigini, oturdugu evin kirasinin 450 TL oldugunu, davacinin iki oglu ile 400 TL'ye geçinmeye çalistigini belirterek, müvekkilinin almakta oldugu 850 TL tedbir nafakasinin ....500 TL'ye yükseltilmesine karar verilmesini talep ve dava etmistir.
Davali süresinde cevap dilekçesi sunmamis, davali vekili sundugu beyan dilekçesinde ise özetle; nafakanin yükseltilmesine iliskin karardan sonra bes ay kadar süre geçtigini, bu süre içerisinde taraflarin ekonomik durumlarinda herhangi bir degisiklik bulunmadigini, davalinin aile hekimi oldugunu, buranin tüm masraflarinin yasal düzenlemeler geregi davali tarafindan karsilandigini, ödemeye devam ettigi kredileri bulundugunu ileri sürerek, davanin reddine karar verilmesini istemistir.
Mahkemece davanin reddine karar verilmis, hüküm süresi içinde davaci vekili tarafindan temyiz edilmistir.
Dava, tedbir nafakasinin artirimi talebine iliskindir.
Dosyada toplanan bilgi ve belgelerden; davacinin ev hanimi oldugu, gelirinin bulunmadigi, aylik 450 TL kirada oturdugu, davalinin ise aile hekimi oldugu, aylik gelirinin ....500 TL oldugu, 600 TL kirada oturdugu anlasilmaktadir.
... Aile Mahkemesinin 2014/276 Esas, 2014/457 Karar sayili karari ile; taraflar arasinda görülen bosanma davasinda feragat nedeniyle davanin reddine, ... lehine hükmedilen 750 TL tedbir nafakasinin kararin kesinlesmesine kadar devamina karar verilmis; 26.05.2014 tarihinde ... tarafindan açilan tedbir nafakasinin artirimi davasinda ... Aile Mahkemesinin 2014/558 Esas, 2015/93 Karar sayili karari ile davaci lehine dava tarihinden itibaren 850 TL tedbir nafakasina hükmedilmistir. Önceki nafakanin dava tarihi olan 26.05.2014 tarihinden bu artirim davasinin açildigi 01.07.2015 tarihi arasinda ...yili askin bir süre geçmis olmasi bu süre içinde davacinin ihtiyaçlarinin dogal olarak arttigi ve davalinin gelirinde de öncekine nisbeten artis oldugu ve paranin da enflasyon oraninda deger kaybina ugramis oldugu bir gerçektir.
Yukarida açiklanan nedenlerle, nafakanin en azindan TÜIK tarafindan yayinladigi ÜFE oraninda artirilmasina karar verilmesi gerekirken, yazili gerekçelerle davanin reddine karar verilmis olmasi dogru görülmemis, bozmayi gerektirmistir.
Sonuç: Yukarida açiklanan esaslar gözönünde tutulmaksizin yazili sekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazlari bu nedenlerle yerinde oldugundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi geregince davaci yararina BOZULMASINA, pesin alinan temyiz harcinin istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayili HMK'nun geçici madde ... atfiyla 1086 sayili HUMK'nun 440. maddesi geregince karar düzeltme yolu kapali olmak üzere, 08.02.2017 tarihinde oybirligi ile karar verildi.